Hôm nay dọn đống sách vở cũ thanh lý, nó lật xem quyển nào cần để lại, quyển nào không cần thì vất đi. Cả buổi chiều mới dọn được hơn phân nữa thì hình ảnh một quyển vở cũ kỹ đập vào thị giác. Bất giác, nó cầm lên, lật lật xem, thì bỗng rơi ra một nhánh hoa khô rớt xuống nền liền vỡ vụn cùng một phong thư đã ố vàng.
Nhìn cánh hoa không còn nguyên vẹn, sắc màu chỉ còn là một màu nâu đất, một loạt ký ức xa xăm chợt ùa về...
...Mười lăm năm trước, trên cánh đồng lúa nước...
Ánh nắng len qua rặng tre, chiếu những tia nắng ấm áp xuống chỗ bọn trẻ con đang ngồi trông đàn bò phía trước, không khí xung quanh ấm áp hẳn lên.
Nơi này, chiều qua hứng một đợt mưa lớn kéo dài mấy giờ liền, các ô ruộng đều đầy nước ăm ắp, thi thoảng có gió lùa qua liền tạo thành những đợt sóng nhỏ lăn tăn. Cỏ cây được gột rửa sạch sẽ, khoát lên mình một màu xanh biếc phất phơ dưới ánh sớm mai.
Cuộc sống nông thôn gắn liền với ruộng nương là chính, nên nhà nhà đều vắng bóng người lớn trừ vài hộ có em bé nhỏ hay các cụ già đã quá tuổi lao động mới ở nhà thôi, những đứa trẻ được năm sáu tuổi đều theo ba mẹ lên nương học làm việc rồi.
Nhà ai xong việc ruộng nương thì vào núi đốn củi về chụm, hoặc đem bán cho nhà Bác Lý lò than.
Mưa xuống, những búp măng bắt đầu rục rịch nhú lên, đủ ngày đủ tháng sẽ được các anh, các chú đào về. Trong núi có ba loại măng chính đó là măng le, măng nứa và măng mạnh tông, mà loại măng ăn ngon nhất là măng le hay còn gọi là măng đỏ.
Những nhà chuyên đi đào măng, chủ yếu đem bán cho cô Na, có bao nhiêu măng cô đều thu hết. Măng le và một số măng vàng cô luộc lên, đóng thùng cho con trai lớn chở lên Sài Gòn bỏ mối. Măng mạnh tông cô phân làm hai phần, một phần nhỏ bào muối chua bán, phần nhiều đem phơi khô bán vào mùa nắng.
Nhà nó người neo đơn nên không đi đào măng bán, chỉ là lúc ba nó vào núi đốn củi thì đào về vài bục mạnh tông cho mẹ làm thức ăn thôi.
Dù cuộc sống cơ cực vất vả nhưng ba mẹ nó là người có tư tưởng tiến bộ, có thắt lưng buộc bụng cũng muốn con mình học biết cái chữ, không phân biệt con trai hay con gái.
Mỗi ngày của nó sống theo một quy luật chung, năm giờ dậy ôn bài nữa giờ sau đó là ăn sáng qua loa với cơm nguội hoặc củ khoai. Sáu giờ đúng, mở cửa chuồng bò thả chúng đi ăn, mười một giờ rưỡi lùa chúng về chuồng, rửa tay chân xong thì đến giờ cơm trưa, ăn trưa xong nghỉ một chút thì xách cặp vở đi học. Đoạn đường đến trường cách nhà gần cả cây số, dù vậy nó không ngại khổ mà vượt đường đất bước đi, bởi mẹ nó từng nói rằng "Cố lên con gái, có cái chữ vẫn tốt hơn con à!"
Bữa tối nhà nó luôn đúng sáu giờ là dọn cơm ăn, quy định này chỉ thay đổi khi có trường hợp bất đắc dĩ thì mới ăn sớm hoặc trễ hơn một chút mà thôi. Cơm tối xong xuôi, trước khi ngồi vào bàn ôn bài cho ngày mai, nó rửa thau chén phụ mẹ thì mới hết nhiệm vụ việc nhà.
Mà lúc này, mẹ nó đang cặm cụi vò từng cái quần, cái áo cho cả nhà. Mẹ giặt rất kỹ, nên quần áo dù đã cũ nhưng khi mặc ra đường, ai cũng khen nhà nó có điều kiện, quần áo lúc nào cũng mới toanh. Nghe bọn họ nói vậy nó chỉ biết tắc lưỡi vì nói gì họ cũng không tin. Mỗi khi khó khăn, mệt mỏi, nhớ đến những hy sinh của ba mẹ, nó động viên mình "Ngân ơi! Cố lên!"
Nó tiếp tục vùi đầu làm bài tập cho đến chín giờ thì mới thổi tắt đèn chui vào mùng ngủ.
Một ngày cứ như vậy trôi qua.
Mấy bữa trước cũng có mưa rồi nhưng mưa không nhiều như hôm qua thôi, có ông trời tưới nước, cỏ non thi nhau mọc lên. Lại thêm không khí hôm nay nồng mùi cỏ hay sao mà đàn bò bỗng hưng phấn lạ kỳ, chưa ăn được bao nhiêu thì dở chứng. Một con rống lên tức thì chốt mở kích hoạt, hết con này đến con khác cùng hò hét và rồi dựng thẳng đuôi lên phi nước đại loạn cả lên...
Bọn trẻ sợ hãi nhìn nhau hỏi.
- Chúng nó bị sao thế?
- Chúng ta phải làm sao đây?
- ...
Cả đám nháo lên chưa biết làm thế nào thì một giọng nam lạ ấm áp trấn an bọn nó.
- Đừng lo!
Cả đám nhìn kẻ phát ngôn.
Thấy mọi người nhìn mình, Hắn nhe hàm răng trắng sáng nói.
- Đã lâu bọn chúng không được hưởng thụ khí trời mát mẻ nên hứng chí một chút thôi. Các bạn xem chúng chạy hướng nào thì đến hướng đó tìm là thấy, giờ này chắc bọn chúng đang ngơ ngác hối hận vì bị lạc đường cho mà xem.
Hắn lại gần phát mạnh lên vai nó.
- Mày chăn bò ở đây hả?
Nó gật đầu, cười cười đáp lễ, không hiểu sao mình được Hắn nhắm trúng lại hỏi một câu ngớ ngẩn nhất trần đời, nội tâm hung hăng mắng Hắn “Ai rảnh sáng sớm chui ra đồng cho muỗi đốt, tôi có bệnh đâu làm chuyện rỗi hơi, hỏi lãng xẹt.”
Nghe Hắn nói có lý, cả bọn chia nhau chạy đi tìm bò lùa về.
Nó tìm thấy bò của mình đang ngơ ngẩn trong vườn huynh diệp. Thấy nó đến, chú ta mắt long lanh, khịt khịt mũi, phe phẩy đuôi vui sướng. Nhìn chú ta mà nó chỉ muốn tẩn một trận cho xả hết cơn giận, lo lắng trong lòng.
Cuối cùng đàn bò cũng tập hợp trở lại bầy đàn, lúc này bọn chúng mới yên phận gặm cỏ, tiếng rứt cỏ đầy dứt khoát, nghe thật êm tai.
Bên kia, Hắn đang làm quen với đám bạn của nó.
Nghe Hắn nói chuyện, thì ra trước đây Hắn lùa bò chăn trong núi, hôm nay mới lùa ra đồng này chăn ngày đầu tiên.
Mọi người cười đùa làm quen, nó không thích ồn ào nên ngồi qua một góc.
Thực sự Hắn có nụ cười thật đẹp, mấy đứa bạn nó chết mê bởi nụ cười ấy, thật là mất mặt ‘Đúng là mấy đứa mê trai! Thấy sắc quên bạn’
Thấy nó tách biệt với mọi người, Hắn lân la làm quen với nó.
- Mày tên gì? Chăn bò lâu chưa? Nhà ở đâu...?
Nó lườm hắn sắc bén “Hỏi gì như gà cục tác bên tai, chẳng chờ người ta trả lời lại hỏi tiếp câu kế, nó phát hiện: Hắn thật là... Nói nhiều quá đi!”
Lúc này, trông thấy bò nhà mình sắp sấn vào ruộng lúa phía trước, nó vội chạy te ra lùa lại, bỏ lại Hắn trố mắt, há hốc miệng.
- Này... này...
Đàn bò ăn cỏ ở bãi ruộng trống trong này, phía trước là ruộng lúa, ngoài ruộng lúa là đường quốc lộ trải nhựa. Bãi đất trống lớn này là của một ông chủ giàu có, cả gia đình đều sống ở thành phố nên nơi này bị bỏ hoang lâu rồi. Nơi này có duy nhất một cây điều đứng sừng sững ở giữa, là nơi lý tưởng để bọn nó trèo lên hóng mát, ngắm nhìn trời đất và trông chừng đàn bò rất tiện lợi.
Ngồi vắt vẻo trên cành cây, gió mát hiu hiu, ngước nhìn những cánh chim chao lượn trên đầu, nó ước mình được như những chú chim ấy, sải cánh bay thăm thú khắp nơi, ngắm nhìn thế giới...
- Ê... ê...
Ô! Đám mây kia đẹp quá! Thật giống người tuyết... Có tuyết, mình tha hồ đắp thật nhiều người tuyết nhỉ...
- Ê... ê nhỏ... ê ê... Này! Mày có nghe tao nói không?
Nhìn Hắn mặt để gần mình, nó hoảng hốt trố mắt “Trời đất! Hắn đến ngồi gần mình từ lúc nào thế này?”
Nhìn mặt nó đang ngẩn tò te, Hắn đưa tay sờ trán nó rồi rú lên như tên động kinh.
- Bớ bà con... nhỏ này bị ngớ rồi!
Đám bạn nó phát lên cười hô hố, nó bực mình ghét bỏ Hắn “Vô duyên dễ sợ, mày mới là thần kinh thì có.”
Khúc nhạc đệm giữa Hắn và nó cứ vậy được kết nối với nhau, nó cũng không biết sao Hắn thích làm phiền mình như vậy, thật là đáng ghét.
Ngày hôm sau là chủ nhật.
Hôm này nó không đi học nên sẽ chăn bò cả sáng lẫn chiều, đám bạn nó chiều hôm ấy sẽ thi bơi thuyền giấy. Hắn hỏi nó tham gia không? Nó gật đầu thay cho câu trả lời thì Hắn phàn nàn.
- Sao mày luôn chưng cái lạnh lùng thế? Như thể tao là ôn thần ấy!
Nó giương mắt nhìn Hắn ý hỏi không hiểu thì Hắn cười giải thích.
- Tao muốn làm quen mà trông mày khó gần quá đó mà.
- Có chuyện vậy sao?
- Ừm! Qua nay một mình tao nói chuyện với mày - Nó chỉ đám bạn bên kia - Bọn nó tưởng tao bị điên đấy.
Nó phì cười vì những lời Hắn nói.
Thấy nó cười, Hắn ngơ ngác một giây rồi cười nói.
- Ế, mày cười lên trông thật xinh nha - Sau đó Hắn lại càu nhàu - Vậy mà cứ thích chưng cái mặt lạnh như tiền ấy!
- Có sao?
Hắn liền vênh mặt lên nói.
- Ừ, người ta sống trên đời phải luôn vui vẻ, như vậy mới hạnh phúc biết chưa?
- Không ai nói với tao điều đó.
Lúc này Hắn càng đắc ý hơn, ưỡn ngực ra vẻ bề trên dạy bảo.
- Giờ thì tao nói cho mày biết nè...
Sau một hồi nghe Hắn luyên thuyên, nó cảm thấy khá có lý nên gật đầu. Thấy thái độ đó của nó, Hắn hài lòng.
- Mày học lớp hai hả?
Nó gật đầu thay cho trả lời. Hắn lại hỏi.
- Giống tao rồi, chiều nay nhớ đem nhiều nhiều giấy xếp thuyền biết chưa?
- Biết rồi.
Trưa đến, ánh nắng chói chang tỏa nhiệt, cả bọn lục đục lùa bò về. Mấy con bò no căng bụng, ngoan ngoãn, vững chãi từng bước khoan thai về nhà.
Hai đứa về cùng hướng, Hắn hỏi.
- Oa! Mày cũng về hướng này hả?
Nó gật đầu, Hắn liếm môi.
- Thế nhà mày ở đâu?
- Ở bên suối kia.
Hắn nhìn theo hướng tay nó chỉ, biết nhà hai đứa đối diện nhau, bị chia cách bởi một con suối. Hắn mỉm cười.
- Thì ra là thế, chiều nay nhớ chờ tao đi cùng cho có bạn.
- Ừ.
- Tao về trước đây.
Nó gật đầu. Hắn vẫy vẫy tay tạm biệt rồi đưa tay lên miệng phát loa phóng thanh.
- Múc nước cho bò uống...
Nghe Hắn hò người nhà chuẩn bị nước, bò về tới liền có uống rồi vào chuồng nghỉ ngơi. 'Mấy hôm nay ngoài ruộng đầy nước, bò uống no rồi, làm gì chết khát nữa chứ. Mà thế cũng hay nhỉ, khỏi mắc công lùa bò vào chuồng rồi, mình phải xách nước đến tận miệng cho chúng uống’.
Chiều hôm đó.
Đứa nào cũng cầm đủ thứ bánh trái, đứa thì bánh kẹo, đứa tụng trái cây... nó chỉ đem theo một túi khoai lang bí, chìa ra hơi ngượng ngùng. Đám bạn cười nó, họ cười cũng phải. Vì món này nhà ai cũng có, là bạn cùng chăn bò gần năm tháng, biết mọi người không ác ý. Nó không giận mà chỉ buồn một chút, thực sự nhà nó chỉ có vậy không phải nó keo kiệt gì cả.
- Các bạn sao lại nói thế với bạn ấy?
Nghe Hắn tranh luận cùng đám bạn, nó cảm nhận như có làn nước ấm rót vào trong tim “Hắn nói giúp mình ư? Xem ra Hắn không đáng ghét như mình tưởng.”
Các bạn xin lỗi, nó mỉm cười không sao. Nó vẫn ổn.
Nắng chiều dần tắt, cả đám ngồi bẹp xuống bãi cỏ xếp thuyền, xong đâu đấy thì bắt đầu cuộc thi ‘Đấu thuyền’.
Cuộc thi không có trọng tài, cả bọn cùng hô: Một! Hai! Ba! Bắt đầu!
Cả bọn hò hét, chạy theo chiếc thuyền của mình, đứa thì dùng tay đập nước, đứa thì dùng chân, làm cách nào thì tùy miễn thuyền không chìm mà tiến được về phía trước.
Kết thúc, thuyền Hắn chiến thắng, nhỏ sún về nhì, thằng út về ba còn lại thua thảm hại. Thuyền của nó bị loại ngay vòng đầu, quá tệ mà.
Sau cuộc thi, cả đám xúm lại chia nhau bánh kẹo, trái cây cùng ăn, tiếng cười đùa rôm rả vang khắp cánh đồng.
Từ dạo ấy, Hắn và Nó trở thành người bạn đồng hành.
Nó phát hiện, Hắn hiểu biết nhiều và học giỏi nữa. Nó môn toán rất tệ. Bài nào không hiểu hỏi Hắn, Hắn đều giải được và hướng dẫn rất tận tình. Nhờ Hắn kiên nhẫn mà nó lấy lại kiến thức cơ bản, điểm số trong vở dần thay đổi theo chiều hướng tăng dần.
Ngồi bên nhau nói chuyện, Hắn hỏi nó lớn lên sẽ làm gì? Nó nghĩ nghĩ rồi nói mình sẽ làm cô giáo. Nó hỏi lại thì Hắn chỉ cười mà không trả lời, thật là đáng ghét không chứ.
Nhìn đám hoa dại trước mặt, Hắn chỉ vào cái bông màu tím hỏi nó.
- Sao mày thích màu hoa này?
- Không biết, chỉ thấy nó đặc biệt, thật thần bí và có chút lãng mạn.
Hắn trố mắt nhấn mạnh lại từ nó nói.
- Thần bí? Lãng mạn?
Hắn phì cười.
- ‘Thần bí’ tao có chút hiểu, thế ‘Lãng mạn’ mày hiểu là gì không?
- Lãng mạn là mộng mơ ấy.
- Là vậy sao?
Nó gật đầu xác định.
- Ừ!
Thời gian dần trôi qua, một năm rồi tiếp một năm.
Tình bạn hai đứa ngày một thân thiết, bền vững, nó nghĩ bọn nó sẽ bên nhau mãi như thế...
Nhưng, vào một chiều mưa tầm tã, nghe tiếng người gọi ba nó, rồi ba tất tả đội mưa chạy ra ngoài cùng họ. Nó hóng hớt cuộc nói chuyện và biết được 'Ba Hắn lên núi lấy củi từ sáng đến giờ vẫn chưa về' Lòng nó bồn chồn không yên, nó phóng qua nhà Hắn hỏi xem sự tình thế nào.
Thật may, Hắn có nhà. Hắn nói.
- Ba lên núi sáng giờ chưa về, mẹ đang rất lo lắng.
Điều Hắn nói, nó nghe rồi. Nó không biết nói gì, chỉ khuyên Hắn đừng nghĩ linh tinh, mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi.
Dù nó nói Hắn đừng nghĩ linh tinh nhưng nó không ngăn được lo lắng trong lòng mình “Chú Ninh sẽ không sao chứ?”
Tám giờ tối ba nó về, nó hỏi ba rằng, ba tìm được chú Ninh chưa thì ba lắc đầu mệt mỏi.
- Chưa con ạ, sớm mai mọi người sẽ lên núi tìm thêm lần nữa...
Nó không nghe thấy ba nó nói gì tiếp theo sau đó cho đến khi mẹ gọi lấy nước nóng pha giúp mẹ cho ba tắm thì mới giật mình vâng dạ chạy đi làm.
Tối đó, nó không tài nào cầm sách vở học nổi, một đêm dài đầy nặng nề và mệt mỏi.
Sáng hôm sau, mọi người trở về kèm theo xác của ba Hắn...
Mọi người nói, chiều qua họ đi lại nơi đó nhiều lần đều không thấy gì cả, nhưng sáng nay chợt tới thì thấy ba Hắn gục hẳn bên đường, bị một tảng đá đè lên. Nhưng không ai lý giải làm sao tảng đá đó đè được lên người chú ấy, bởi vì tảng đá đó họ biết, không có khả năng nó rơi xuống đè người được.
Ba Hắn ra đi, Hắn rất buồn.
Nó biết nhưng không biết làm sao giúp Hắn giảm bớt nỗi mất mát ấy. Bò nhà Hắn bán hết, Hắn nói phải ở nhà chăm sóc mẹ.
Bạn đồng hành, giờ chỉ còn mình nó.
Lúc rảnh, nó qua nhà Hắn chuyện trò, giúp Hắn đỡ buồn phiền. Lúc này, chỉ có nó nói và Hắn ngồi lắng nghe.
Một ngày trời không nắng, thật giống tâm trạng tồi tệ lúc ấy của nó, Hắn ra đi để lại chùm hoa tím dại, màu mà nó yêu thích kèm một lá thư.
Mở lá thư ra, nhìn nét chữ quen thuộc, sống mũi nó cay xè.
Nhân thân mến!
Nhận lá thư này Minh đã đi xa thật rồi.
Thật xin lỗi.
Minh mơ thấy ba: Ba nói, lúc ấy bỗng nhiên đá nổ, rồi ba không biết gì nữa.
Ba giờ đang ở một nơi rất xa, không thể ở bên mẹ và Minh. Ba mong Minh chăm sóc mẹ...
Mẹ muốn về quê sống cùng bà ngoại ở Long An.
Minh không biết đó là ở đâu, nghe nói xa lắm.
Không biết tụi mình có gặp lại nhau không?
Có điều, Minh thật tâm chúc Nhân và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc.
Minh mong rằng, những ước mơ của Nhân sẽ được thực hiện.
Thật xin lỗi, Minh không nói gì mà đã rời đi. Tha lỗi sự ích kỷ của Minh.
Minh.
Gấp lại lá thư như cũ, nước mắt nó rơi như vỡ đê, khóc một trận đã đời đầy mỏi mệt nó thầm nhủ, sẽ không bao giờ rơi lệ về con người ấy nữa.
Về nhà, cất bức thư cùng nhánh hoa ấy vào một quyển vở, gấp lại, nó thì thầm “Ngươi cũng yên nghỉ đi nhé! Tạm biệt!”
